Een kniebrace bij wintersport

Auteur: Bart van Ommen – ⏱ 2 minuten

Samenvatting:

Braces ondersteunen, stabiliseren of beschermen een gewricht. Hierdoor krijg je meer controle over je beweging, de pijn vermindert en/of een bewegingsklacht wordt voorkomen. Tijdens het skiën en snowboarden worden je gewrichten zwaar belast,  met name de rug en knieën. Het is daarom verstandig om een brace te dragen als je pijnklachten hebt of een instabiel gevoel ervaart. Daarnaast kan het ook verstandig zijn om preventief een brace te dragen als je recent (korter dan een jaar geleden) een blessure hebt gehad of als je chronische gewrichtsklachten hebt.

Waarom zijn er zoveel blessures tijdens wintersport?

Regelmatig zie je de banaan voorbij zoeven over de piste. Ook met regelmaat moet de helikopter ingezet worden om geblesseerde skiërs en snowboarders van de piste te halen. De voornaamste blessures zijn botbreuken en kniebandletsels, doordat een gewricht een verkeerde beweging maakt. Dit gebeurt veelal bij botsingen, vallen of wanneer je je ski’s of snowboard niet voldoende onder controle hebt.

Natuurlijk bestaat er niet één verklaring voor het ontstaan van deze blessures. Over het algemeen ontstaan de blessures doordat de ski’s fungeren als een hefboom. Hierdoor worden de klappen en de krachten tijdens het skiën versterkt.

Het sturen van de ski’s of het snowboard op de piste kost veel inspanning van onze spieren en vraagt veel stabiliteit van de gewrichten. Door de lange skilatten of een snowboard zijn deze krachten vele malen hoger dan bij andere sporten. Met name op onze knieën, heupen en rug.

In gezonde toestand kunnen je spieren en banden deze krachten prima aan waardoor je de ski’s of het snowboard goed kan controleren. Echter als je vermoeid raakt, niet voldoende stabiliteit ervaart, de controle op de piste verliest of betrokken raakt bij een botsing, kan het zijn dat je deze krachten niet goed of snel genoeg kan opvangen. Dit kan resulteren in een val waardoor je een blessure kan krijgen.

Trainen voor wintersport

Het is belangrijk om goed getraind op wintersport te gaan, omdat wintersporten zwaar is voor jouw spieren en gewrichten. Een fysiotherapeut of fitnessinstructeur kan samen met jou een gericht trainingsprogramma opstellen. Dit is extra belangrijk als je recent of in het verleden een blessure hebt opgelopen.

Ook al heb je voldoende getraind, dan nog kan het voorkomen dat je spieren en gewrichten nog niet helemaal fit zijn. Het kan bijvoorbeeld zijn dat je spieren niet sterk genoeg zijn of dat je gewricht onstabiel aanvoelt.

Bij deze signalen is het verstandig om een brace te overwegen. Daarnaast is het belangrijk om op wintersport een goede warming up te doen. Kies niet de meest uitdagende piste als eerste afdaling, maar begin met een makkelijke piste.

Kortom, ga zo fit mogelijk op wintersport en zorg voor een goede opbouw van je tocht over de pistes. Bij een instabiel of onzeker gevoel kan een brace uitkomst bieden.

Wanneer een brace wordt ingezet

Braces worden voor verschillende gewrichtsklachten ingezet zoals:

• Artrose en reuma.
• Bandenletsel, veelal kruisbandletsel.
• Knieschijfklachten zoals patellofemoraal pijnsyndroom of patella tendinopathie.

Het gaat hierbij om klachten die duidelijk in en/of rondom het gewricht voelbaar zijn. Tijdens wintersport kan je ook last krijgen van vermoeide en/of zware onderbenen. Hiervoor worden geen braces maar compressie kousen ingezet (ook wel compressie sleeves genoemd). Klik hier voor meer informatie over compressie kousen.

Een brace wordt ingezet indien extra ondersteuning gewenst is of als onderdeel van de (fysiotherapie-)behandeling. Een brace kan het hervatten van activiteiten versnellen. Dit is ook vaak bij wintersport het geval. Indien je een blessure hebt gehad, maar je bent nog niet voldoende hersteld en/of je voelt je nog onzeker op de piste zou je kunnen overwegen een brace te gaan dragen tijdens wintersport.

Hoe een brace je knie kan ondersteunen

Een kniebrace ondersteund de knie en heeft in veel gevallen een stabiliserende functie. Hoe dit precies werkt verschilt per type brace. In dit artikel bespreken we in detail de verschillende braces. Hieronder wordt toegelicht hoe een brace jouw knie ondersteunt tijdens wintersport.

Verhoogde proprioceptie

Na een blessure is je controle over een beweging vaak vermindert. Het voelt vaak ongemakkelijk en niet vertrouwd. Het is echter essentieel om de controle over je knieën te blijven behouden, met name tijdens wintersport. Zonder controle over de spieren rondom de knie kan je de ski’s of het snowboard niet goed aansturen. Je kan niet de juiste krachten leveren op het juiste moment. Hierdoor heb je een verhoogde kans op nieuwe blessures (vallen) en heb je een onzeker gevoel op de piste.

Een compressiebrace kan er voor zorgen dat je deze controle weer terug krijgt. Dit komt doordat een compressiebrace druk uitoefent op je huid en zenuwen. Deze extra prikkels op het kniegewricht zorgen voor meer bewustzijn. De zenuwen in de knie worden extra geactiveerd en voelen beter wat er gebeurt in de knie, hierdoor ben jij in staat de spieren rondom de knie beter aan te sturen.

Hierdoor kan je je knieën beter aansturen waardoor je beter de piste afkomt. Dit hele proces gebeurt zonder dat je het door hebt en heet proprioceptie. Klik hier, als je meer wilt weten over proprioceptie en de rol van een compressie braces.

Het gewricht actief ondersteunen

Een pure compressiebrace ondersteunt het gewricht passief, maar er zijn ook braces die het gewricht actief ondersteunen. Dit zijn compressiebraces met flexibele verstevigende onderdelen en/of silicone zones (pelotte).

Zo kan bij knieschijfklachten gekozen worden voor een brace met een knieschijfring die zorgt voor actieve ondersteuning van de knieschijf tijdens bewegen. Bij lichte instabiliteitsklachten kan je beter kiezen voor een brace met flexibele baleinen (verstevigingen) aan beide zijden van de knie.

Klik hier voor meer informatie over baleinen, pelottes en andere verstevigde onderdelen van braces.

Het gewricht stabiliseren

Ervaar je een matig tot ernstig instabiel gevoel in de knie? Kies dan voor een brace die het gewricht stabiliseert. Wat is het verschil in ondersteuning? Een stabiliserende kniebrace heeft rigide onderdelen die ervoor zorgen dat bepaalde bewegingen worden beperkt of worden gestuurd. Rigide onderdelen zijn bijvoorbeeld aluminium of plastic baleinen, scharnieren en bandensystemen. Een stabiliserende kniebrace wordt aanbevolen in het geval van bandletsel of meniscusletsel.

Het is belangrijk om te weten dat er binnen kniebraces prijsverschillen zijn die veelal gebaseerd zijn op het type scharnier dat wordt toegepast. Zo zijn er eenvoudige (veelal enkel- of twee-assige scharnieren) en multi-assige scharnieren. Een multi-assig scharnier zal de kniebeweging beter volgen dan een enkel- of twee-assig scharnier.

De knie beweegt over meerdere assen en niet zoals een deur die maar over 1 as scharniert. De beweging van de knie is een rol en glijbeweging. Daarom mag je van een kniebrace met een multi-assig scharnier meer draagcomfort verwachten (deze zal minder schuiven over het been) en zeker ook meer stabiliteit.

Klik hier voor meer informatie over het verschil tussen enkel en meer-assige scharnieren in braces.

Het gewricht ontlasten

Op de piste worden je knieën zwaar belast. Een net geprepareerde piste ga je foutloos af, maar een buckelpiste is veelal een grotere uitdaging. Deze klappen kunnen voor een gevoelig gewricht erg pijnlijk zijn. Een brace met rigide onderdelen (verstevigingen) kan je gewricht ondersteunen door een gedeelte van de schokken op te vangen. Hierdoor worden jouw knieën minder belast waardoor je minder klachten hebt.

Bewegingen beperken

Extreme bewegingen kunnen riskant zijn voor gewrichten. Bij extreme bewegingen kunnen banden afscheuren en gewrichten uit de kom schieten of botbreuken ontstaan. Kortom, iets wat je wil voorkomen. Bij een aangedaan gewricht door een recente blessure (minder dan 1 jaar geleden) is vaak de coördinatie verstoord. Daarom is het van belang een brace te dragen die de coördinatie verbetert en bepaalde bewegingen beperkt. Dit zijn veelal geavanceerde braces met een rigide (harde) onderdeel of in het geval van kniebraces een volledig rigide kniebrace.

Een brace kan deze extreme bewegingen beperken. Dat weerhoudt je tijdens de afdalingen een verkeerde beweging te maken. Deze braces hebben veelal een preventieve werking en zijn er vaak op gericht een nieuwe blessure te voorkomen.

Een veel voorkomende wintersportbrace is de Rebel Lite.

Hoe je de juiste brace kiest

Er zijn heel veel verschillende soorten braces beschikbaar. Van een simpele compressiebrace tot een gespecialiseerde rigide kniebrace die moet worden aangemeten. Wij snappen dat het als consument erg lastig is om hier een goede keuze in te maken. Het is echter erg belangrijk om de juiste brace te kiezen omdat een verkeerde brace tegen je kan werken.

De bracewijzer is ontwikkeld om consumenten te helpen bij het maken van de juiste bracekeuze. Met dit hulpmiddel kan je eenvoudig een keuze maken voor een brace die het beste bij jouw situatie past. Na het invullen van een paar korte vragen krijg je direct een concreet advies. Je kan de bracewijzer invullen door op de knop hieronder te drukken.

Tips voor een blessurevrije wintersport

Na een blessure of bij een chronische bewegingsklacht is het toch altijd even wennen om weer op wintersport te gaan. Maar vaak is de wil er wel! Wil je verantwoord op wintersport? Hieronder vind je een aantal tips.

Train je spieren voor wintersport

Je spieren ondersteunen je gewricht. Als je sterkere spieren hebt dan wordt je gewricht beter aangestuurd, dit komt ten goede van het gewricht. Het is daarom heel verstandig om je beenspieren te versterken voor de wintersport.

Mensen die geen last hebben van een bewegingsklacht kunnen dit gerust zelf doen. Zowel kracht, uithoudingsvermogen en coördinatie zijn belangrijk. Om dit te trainen kan je kracht, balans en coördinatie oefeningen doen. Als je echter gewrichtsklachten hebt kun je beter de hulp van een fysiotherapeut inschakelen. De fysiotherapeut kan je helpen om oefeningen uit te zoeken die je spieren versterken en coördinatie verbeteren zonder dat daarmee het gewricht wordt overbelast.

Probeer een brace eerst uit

Als je een brace hebt aangeschaft is het verstandig om deze eerst eens uit te proberen voordat je gaat wintersporten. Laat de brace daarom niet in de kast liggen totdat je weg gaat. Ga bijvoorbeeld met de brace wandelen of  sporten en kijk hoe dit voelt. Nog beter is natuurlijk om de brace te  testen op een indoorskibaan.

Door de brace uit te proberen kan je alvast oefenen hoe je de brace om moet doen en waar je op moet letten. Nog belangrijker is dat je kan voelen of de brace goed zit en of er bijvoorbeeld geen drukpunten zijn. Ook al heb je de brace gepast in de winkel of bij de instrumentmaker, er even mee lopen in de winkel is anders dan er een hele dag mee skiën.

Geef niet te snel op

Als je de brace voor het eerst draagt, dan kan de brace een beetje raar aanvoelen. Dit is heel normaal en dit heeft bijna iedereen. Het kan soms even duren voordat je helemaal gewend bent aan de brace. Hoe langer je de brace draagt hoe gewoner het wordt. Je knie moet echter niet méér zeer gaan doen door de brace!

Als je een lange tijd de brace hebt gedragen kan het zelfs even wennen zijn om zonder brace te bewegen. Je bent namelijk gewend geraakt aan de extra steun die de brace biedt. Als je denkt de brace niet meer nodig te hebben bouw het dan rustig af. Klik hier, voor meer informatie over hoe lang je een brace moet dragen en hoe je moet afbouwen.

Doe voorzichtig en begin met een warming up

Het is heel herkenbaar, als je net gevallen bent,  ben je altijd extra voorzichtig. Uiteraard is het verstandig om voorzichtig te zijn omdat je uiteraard een tweede blessure wilt voorkomen. Je moet alleen oppassen dat je er niet te geforceerd mee bezig bent. Anders kan je niet meer focussen op de juiste techniek en zal je dus eerder vallen. Mocht je echt wat rustiger aan willen doen is het verstandiger om een makkelijkere piste te nemen, welke jij makkelijker aan kan.

Voordat je begint met skiën/snowboarden is het goed om een korte warming-up te doen zodat je spieren alvast geactiveerd worden. Dit kan al door stevig te wandelen richting de piste en daarna te starten met een makkelijke piste. Vooral als je spierpijn hebt van de vorige dag is het fijn om de spieren goed op te warmen voor je aan de uitdagende pistes begint.

Vraag en antwoord

Wellicht dat je na het lezen van dit artikel nog vragen hebt. Hieronder behandelen wij de vijf meest voorkomende. Mocht jij echter een vraag hebben dan kan je die achterlaten in de reacties onderaan dit artikel. Ook kan je ons mailen via: info@bracewijzer.nl

Verslapt een brace de spieren?

Nee, een brace verslapt de spieren niet. Hier is uitgebreid onderzoek naar gedaan en er is geen bewijs gevonden dat een brace de spierkracht verminderd. Voor veel mensen lijkt het logisch dat spieren verslappen omdat een brace ondersteuning biedt.

Een brace ontlast gewrichten en niet de spieren. Je spieren moet nog even veel werk verrichten om je been aan te sturen. Wij behandelen deze vraag in meer detail, in dit artikel.

Past de brace onder een skibroek?

Veel braces passen makkelijk onder een skibroek. Als je een strakke skibroek hebt met een grote rigide (harde) brace dan kan het zijn dat deze moeilijk of niet onder jouw skibroek past. Een belangrijke tip is daarom om je skikleding te gaan uitzoeken met je brace om.

In verreweg de meeste gevallen zal de kniebrace goed onder de skibroek passen. Ook rigide (harde) kniebraces zijn relatief slank om het been gevormd. Maar je kunt dit het beste testen voordat je weg gaat.

Kan je een brace ook over een skibroek dragen?

Nee een brace draag je onder je skibroek. Aangezien de skibroek een gladde buitenkant heeft kan de brace hierop sneller verschuiven. Daarnaast is vocht (door stuifsneeuw) niet goed voor de meeste braces. Je kan de brace uiteraard wel over je thermokleding dragen.

Kan ik een brace dragen met mijn skischoen?

Ja, dat kan. Ook al zijn skischoenen relatief hoog en gemaakt van harde materialen. Bij geweven braces kan de brace prima in de schoen gedragen worden. Bij rigide (harde) kniebraces is het belangrijk je skischoen mee te nemen bij het uitzoeken van een brace of andersom je brace mee te nemen bij het uitzoeken van de ski- of snowboardschoen. De Rebel Lite is bijvoorbeeld een rigide kniebrace met een korte onderbeenschaal die bijna altijd past in combinatie met een ski- of snowboardschoen.

Wordt een brace voor wintersport vergoed?

Braces worden enkel vergoed vanuit de basisverzekering als je een chronische medische indicatie hebt van een arts. Of het in het aanvullende pakket zit hangt af van jouw zorgverzekeraar. Dus jouw klacht, het behandelingsplan en je zorgverzekeraar zijn in grote mate van belang voor een vergoeding.

Een handige tool om er achter te komen of je brace vergoed wordt is de vergoedingenwijzer van OIM. Let op: in de vergoedingen wijzer wordt de medische term van brace gebruikt (orthese).

Meer lezen?

Wil je meer weten over knieklachten en wintersport? Dan raden wij aan om de volgende artikelen te lezen:

• Ervaring: Met een kniebrace op wintersport
• Braces bij kniepijn

Bart van Ommen

Het kiezen van de juiste brace, passend bij jouw klacht en je situatie is geen makkelijke opgave. Daarom vinden wij het als leverancier onze taak om kennis over braces met je te delen, zodat je een overwogen keuze kan maken. De brace die bij jou past en jouw het beste ondersteunt in je activiteit.