Een brace bij een gescheurde meniscus

Auteur: Bart van Ommen – ⏱ 6 minuten

Wat is de meniscus precies?

Onze knie wordt intensief gebruikt tijdens onze dagelijkse en sportieve activiteiten zoals lopen, rennen, draaien, staan en fietsen. Om deze bewegingen te versoepelen zit er kraakbeen tussen de gewrichten. Het kraakbeen zorgt ervoor dat het gewricht soepel kan bewegen. Kraakbeen zit niet alleen in de knie maar in alle gewrichten waar twee botdelen bij elkaar komen.

Nu terug naar de meniscus. Dit is in de knie een extra element. De voornaamste functie van de meniscus is dat de drukverschillen tijdens het lopen worden opgevangen. Het zorgt dus voor een bepaalde demping. Daarnaast biedt de meniscus ook stabiliteit aan het gewricht en helpt het soepele bewegingen mogelijk te maken.

Kraakbeen en de meniscus worden nog wel eens door elkaar gehaald. Het voornaamste verschil is dat kraakbeen hard en glad is. Daarnaast kan kraakbeenschade niet genezen. De meniscus is echter meer rubberachtig en gedeeltelijk doorbloed. Hierdoor kan een meniscus klacht in veel gevallen wel genezen.

In elke knie zitten twee menisci (meervoud meniscus), die met elkaar voorbonden zijn. Een binnenste en buitenste meniscus. De meniscus loopt in een halve maanvorm rondom de twee contactpunten van het boven-, en onderbeen.

Hoe een meniscus kan inscheuren

In veel gevallen scheurt een meniscus in door overbelasting. Voornamelijk bij sporten met veel draaibewegingen komt er veel kracht op de meniscus te staan. Denk bijvoorbeeld aan voetbal, tennis, basketbal, volleybal en korfbal. Door het draaien, afzetten en neerkomen na een sprong komen er veel krachten samen op onze knieën.

De kans op een meniscus blessure wordt groter naarmate je ouder wordt en kan bij een verkeerde beweging spontaan optreden. De veerkracht van de meniscus neemt op den duur ook af waardoor meniscus blessures vaker voorkomen onder senioren.

Bij kniebandenletsel is de kans op meniscusletsel ook groter. Doordat de kniebanden het gewricht minder goed op zijn plaats houden en er meer bewegelijkheid is in de knie, worden ook de menisci anders belast.

De buitenste (mediale) meniscus scheurt over het algemeen eerder in dan de binnenste (laterale) meniscus. Dat komt omdat de buitenste meniscus minder flexibel is. In veel gevallen ontstaat er een scheur in de meniscus. De grote van de scheur verschilt per geval en is afhankelijk van de hoeveelheid belasting en de flexibiliteit van de meniscus.

Een eventuele kleine meniscus scheur kan groter worden als het gewricht belast wordt. Daarom is het belangrijk om voldoende rust te nemen en contact op te nemen met een arts en/of een fysiotherapeut.

De klachten bij een ingescheurde meniscus

Als je een gescheurde meniscus hebt kun je last krijgen van de volgende klachten:

• Pijn aan de zijkant van de knie: meestal is de pijn duidelijk voelbaar aan de binnenzijde of de buitenzijde van de knie. Belasten van de knie doet vaak veel pijn. Voornamelijk staan, lopen en door je hurken gaan kan heel veel pijn doen.
• De knie zwelt op: door de scheur in de meniscus komt er een vochtophoping rondom de scheur. Vaak wordt de zwelling langzaam ernstiger, waardoor de pijnklachten toenemen. Daarom kan een ice-pack of hot/cold pack (zoals Argicalm) pijnverlichting geven net na de blessure. Klik hier voor meer informatie over hoe je moet koelen.
• De knie slaat op slot: in sommige gevallen kan een stukje meniscus ervoor zorgen dat een kniebeweging wordt belemmerd. In dit geval voelt het alsof je de knie bijna niet meer kan bewegen en dus op slot zit.
• De knie voelt instabiel: aangezien de meniscus helpt om het gewricht te stabiliseren kan het gewricht onstabiel gaan aanvoelen als de meniscus is gescheurd. Daarom is het belangrijk om het gewricht te ondersteunen en extreme bewegingen zo veel mogelijk te beperken.

Als je vermoedt dat je een meniscus blessure hebt dan kun je het beste een afspraak maken met jouw huisarts of fysiotherapeut. Samen met de zorgprofessional kan er vervolgens worden gekeken hoe deze meniscusklacht het beste behandeld kan worden.

De behandeling van meniscusklachten

Tijdens het behandelproces kan er voor twee behandelmethodes gekozen worden: de conservatieve en de operatieve behandeling. In veel gevallen wordt vaak eerst voor een conservatieve behandeling gekozen en wordt er geopereerd als de blessure ernstig is.

De eerste dagen na het ontstaan van de klacht

In de eerste dagen na het ontstaan van de klacht is het voornamelijk belangrijk om rust te nemen. Dat betekent dat je zo min mogelijk de knie mag belasten, echter gecontroleerd onbelast bewegen is van groot belang voor herstel. Je meniscus moet zich immers zelf ook weer herstellen. Een goed oefenprogramma met een fysiotherapeut is dan ook erg belangrijk in de eerste fase. Bij zwelling is het verstandig om te koelen. Mocht je meer willen weten over hoe je moet koelen lees dan dit artikel. Om toch mobiel te blijven kunnen er eventueel krukken worden gebruikt. Hierdoor haal je gewicht van het gewricht af.

In veel gevallen is het verstandig om rustige onbelastende bewegingsoefeningen te doen op geleide van pijn. Het is namelijk wel belangrijk om het gewricht op een verantwoorde manier in beweging te houden. Beweging is een belangrijk onderdeel voor herstel.

Conservatieve behandeling

In de conservatieve behandeling wordt er voor gekozen om de meniscus niet of tijdelijk niet te opereren. Dit kan meerdere redenen hebben. Allereerst kunnen de klachten relatief gering zijn waardoor een operatie niet nodig is. Voornamelijk bij kleine scheurtjes door ouderdom is dit vaak het geval. Ook kan het te gevaarlijk zijn om op dit moment te opereren omdat de kans op complicaties te groot is.

Bij jong volwassenen en kinderen is de kans op conservatief herstel het grootst. Herstel duurt ongeveer 3 maanden. Als dit het geval is, is het belangrijk om overbelasting te voorkomen, anders kan de meniscus niet goed genezen.

Operatieve behandeling

Bij ernstige gevallen, waarbij verwacht wordt dat de meniscus niet vanzelf kan genezen, kan er gekozen worden voor een operatie. Het advies van de Nederlandse Orthopaedische Vereniging (NOV) is dat er alleen geopereerd wordt als er sprake is wanneer de knie op slot schiet of conservatieve behandeling niet voldoende hestel laat zien.

Als er voor een operatie wordt gekozen is dit vaak een kijkoperatie. In sommige gevallen kan de scheur direct gehecht worden. In sommige gevallen kan ook een gedeelte van de meniscus verwijderd worden.

Voor meer informatie over de operatie en de revalidatie fase er na is te lezen op zorgvoorbeweging.nl.

Hoe een brace kan helpen

Braces worden voor allerlei verschillende klachten ingezet. Van simpele blessures tot langdurige chronische klachten. Hieronder leggen wij uit hoe een brace jou kan helpen tijdens de behandeling van de meniscus of erna.

De brace ontziet de meniscus

Als de meniscus beschadigd is, is het verstandig om deze tot rust te laten komen. Sommige meniscus scheuren kunnen namelijk vanzelf genezen. Als de scheur groter wordt door overbelasting zal dit nog langer duren.

Een brace kan hierbij helpen zonder dat je belemmerd wordt in het dagelijks leven. Een scharnierende kniebrace kan namelijk een gedeelte van de belasting opvangen en zorgt voor stabiliteit in de knie. Hierdoor wordt de knie minder belast wat de genezing ten goede komt.

Ook als je een scheur hebt die niet herstelt is het verstandig om het gewricht te ontzien. De druk op de meniscus doet vaak veel zeer en kan verdere schade toebrengen.

Compressie

Voor blessures worden regelmatig compressiebraces ingezet. Een compressiebrace heeft meerdere voordelen die ze uitermate geschikt maken voor blessures. Dit heeft allemaal te maken met de druk die een compressiebrace geeft.

Het eerste voordeel is dat een compressiebrace de vochtafvoer stimuleert en dus voorkomt dat zwelling kan ontstaan tijdens of na de activiteit. Net na blessures wordt er vaak gekoeld om de zwelling tegen te gaan. Na het koelen kan een compressiebrace ervoor zorgen dat het vocht geen kans heeft zich op te hopen rondom de knie. Hierdoor wordt de knie minder dik en wordt de pijn minder.

Een nog belangrijkere reden voor het inzetten van een compressiebrace is de verhoogde proprioceptie. Na een blessure kan het gewricht minder goed worden aangestuurd, doordat je huid en gewrichtszenuwen aangedaan zijn. De druk van de compressiebrace stimuleert deze zenuwen beter, waardoor je hersenen bewuster worden van alle bewegingen. Hoe dit allemaal precies werkt, leggen wij uit in dit artikel.

Stabiliteit

Als je veel pijn hebt maak je meestal minder gecontroleerde bewegingen. Veelal gaan mensen ook heel anders lopen als ze pijn hebben, dit heet compenseren. Dit verhoogt het risico op verdere overbelasting of onjuiste bewegingen/houdingen waardoor andere klachten kunnen ontstaan.

Een scharnierende brace zorgt voor stabiliteit door middel van harde baleinen aan weerszijden van de knie en scharnierpunten. Het helpt de knie een gecontroleerde beweging te laten maken.  Helemaal tijdens het sporten, waarbij de knie intensief wordt gebruikt, kan een brace verdere klachten voorkomen. Ook na een meniscusoperatie of een meniscusblessure is het aan te raden om tijdens het sporten een scharnierende kniebrace te dragen. Er wordt weleens beweerd dat een brace de spieren verslapt. Dit is een fabel. Lees hierover meer in dit artikel.

Ondersteuning tijdens bewegen

Als bewegen veel pijn doet dan heb je vaak de neiging om steeds minder te gaan bewegen. Dit komt echter niet ten goede van het gewricht. Bewegen bevorderd de doorbloeding en zorgt er voor dat het gewricht niet stijf wordt.

Hierom is het aan te raden om fysiotherapeutische oefeningen te doen. Hierdoor blijft je gewricht in beweging zonder dat je het overbelast. Een brace kan ook helpen om de hoeveelheid pijn te verlichten en overbelasting te voorkomen. Daarom is fysiotherapie en een brace vaak een goede combinatie om zo bewegelijk mogelijk te blijven.

De braces die geschikt zijn bij een ingescheurde meniscus

Er zijn ontzettend veel verschillende braces op de markt. Denk bijvoorbeeld aan een simpele compressiebrace of een been spalk die het gewricht volledig vast zet. Hieronder behandelen wij twee type braces die geschikt zijn voor meniscus klachten.

Compressiebraces met scharnieren

Compressiebraces met scharnieren zijn slanke braces die compressie bieden maar ook ondersteuning door middel van de scharnieren. Deze braces zijn een relatief laagdrempelige optie omdat ze meestal niet aangemeten hoeven te worden. Daarnaast zijn ze minder groot dan harde scharnierende braces.

Bij deze braces zit het scharnier vaak verborgen in de brace. In laagdrempelige versies, zoals de Genu Dynastab, zit vaak een plastic scharnier. In duurdere en geavanceerdere braces, zoals de Genu Ligaflex, zit een metalen multi-assig scharnier. Naast dat deze brace meer stabiliteit biedt door de metalen ondersteuning, zorgt dit er ook voor dat de rol en glijbeweging van de knie beter wordt gevolgd.

Lees dit artikel voor meer informatie en uitleg over de verschillende scharnieren die verwerkt zijn in braces.

Genu ligaflex

bekijk product

Genu Dynastab

bekijk product

Harde kappen braces

Harde kappen braces worden gemaakt van hard kunststof, composiet materiaal of metaal. Deze braces zijn groter en zwaarder dan compressiebraces met scharnieren. Deze braces bieden echter ook meer steun en stabilisatie. Daarom zijn deze braces met uitstek geschikt voor meniscusklachten in combinatie met ernstige instabiliteitsklachten of bij sporten waarbij de kans groot is op het (opnieuw) voordoen van een knieblessure. Denk aan motorsport of kitesurfen. De externe krachten vergoten de kans op een blessure en dus is een meer rigide brace noodzakelijk.

Deze braces zijn erg geavanceerd en moeten worden aangemeten en afgesteld worden. Hiervoor gebruikt een orthopedisch instrumentmaker speciaal gereedschap om de brace naar jouw been te buigen. In veel gevallen gebeurt dit ook via maatwerk aan de hand van 3D-scanning. Ook kan ervoor gekozen worden om een slot op het scharnier te zetten, zodat je (tijdelijk) een bepaalde beweging met de knie niet kan maken. Alles gericht op een sneller herstel en zo min mogelijk moeten opgeven van je dagelijkse activiteiten.

Deze braces koop je dan ook alleen bij een speciaal hiervoor opgeleide specialistische winkel. Deze mensen zijn opgeleid om jouw de juiste ondersteuing te kunnen bieden. Om alvast een idee te krijgen welke braces bij jouw klacht passen, kun je de Bracewijzer invullen.

Rebel Lite

bekijk product

Rebel Standaard

bekijk product

GenuPro Control

bekijk product

Hoe je de juiste brace kiest voor een ingescheurde meniscus

Het is heel belangrijk om een brace te kiezen die goed past bij jouw klacht. Als je een te lichte brace koopt dan zal die niet voldoende ondersteuning geven. Een te zware brace daarentegen zal je alleen maar onnodig in de weg zitten.

Aan de hand van dit artikel heb je al een aantal dingen gezien waar je op moet letten. Toch kan het nog steeds erg lastig zijn om een goede keuze te maken. Daarom hebben wij de bracewijzer ontwikkeld. Aan de hand van een paar korte vragen krijg je te zien welke brace(s) geschikt zijn voor jouw situatie.

Uiteraard is het niet mogelijk om elke mogelijke klacht en situatie te ondervangen in de bracewijzer. Het geeft een indicatie welke brace past bij jouw klacht en is geen alternatief voor een consult bij een arts of therapeut. Mocht je vragen aan ons hebben over het gebruik en keuze van een brace, laat dan een reactie achter onder dit artikel. Ook kun je ons e-mailen naar info@bracewijzer.nl

Tips bij een ingescheurde meniscus

Uiteraard is alleen het dragen van een brace niet het enige wat je moet doen om de klachten van een ingescheurde meniscus te verminderen. Het is slechts een onderdeel van de behandeling. Hieronder bespreken wij enkele extra tips om de klachten van een ingescheurde meniscus te verminderen.

Probeer te blijven bewegen

De eerste week na de blessure is het verstandig om veel rust te nemen. Dit betekent dat je het gewricht zo min mogelijk belast. Wel is het verstandig om oefeningen toe doen zodat je gewricht niet stijf wordt.

Daarna is het belangrijk dat je het gewricht blijft bewegen. Beweging is namelijk goed voor het gewricht en bevordert het herstel. Dit bevordert de bloeddoorstroming en zorg dat het gewricht niet stijf wordt.

Houd je been hoog in de rust

Als je rustig zit dan is het verstandig om het been hoog te leggen. Gebruik eventueel een voetenbankje of leg het been op de bank. Hierdoor komt er eenvoudiger bloed van en naar het been. Daarnaast worden afvalstoffen eenvoudiger afgevoerd. Vooral als de knie dik is, is het verstandig om het been hoog te houden.

Zorg wel dat het been recht blijft. Een kussen onder de knie leggen tijdens het slapen is daarom niet verstandig.

Doe fysiotherapeutische oefeningen

Fysiotherapeutische oefeningen zijn er op gericht om het gewricht in beweging te houden zonder dat de knie overbelast wordt. Het voordeel van deze oefeningen is dat je de beenspieren versterkt waardoor de stabiliteit in de benen toeneemt.

Uiteraard kan je zelf dit soort oefeningen opzoeken op het internet. Een fysiotherapeut kan jou echter nog beter helpen omdat hij/zij kijkt naar jouw specifieke situatie. Ook kan tijdens de behandeling voor andere oefeningen worden gekozen op basis van jouw hersteltraject.

Vermijd overbelasting

De voornaamste taak van de meniscus is om schokken op te vangen. Daarom is het verstandig om schokken zo veel mogelijk te vermijden. Hierbij gaat het voornamelijk om springen of rennen zonder voldoende demping. Daarom is het verstandig om goede schoenen te kopen en eventueel extra dempende zolen te gebruiken zoals Pedipro.

Op je hurken gaan zitten is ook een zware belasting voor je meniscus. Hierdoor wordt er veel druk uitgeoefend op de meniscus, voorkom dit daarom zo veel mogelijk.

Neem contact op met een specialist als de klachten verergeren

Het is altijd verstandig om contact op te nemen met een huisarts als je een serieuze bewegingsklacht hebt zoals een gescheurde meniscus. Ook al heb je een vermoeden dat het een klein scheurtje is die vanzelf zal genezen. Helemaal als de klachten verergeren is het belangrijk om een afspraak te maken.

Bronnen:

• https://zorgvoorbeweging.nl/pijn-aan/knie/meniscusscheur/
• https://www.viasana.nl/behandelingen/knie/kraakbeen/
• https://www.thuisarts.nl/knieklachten/ik-heb-gescheurde-meniscus
• https://www.probrace.nl/nl/blogs/blog/meniscus-kniebrace-kopen/
• https://www.ocon.nl/patienten/aandoeningen-en-behandelingen/gescheurde-meniscus

Bart van Ommen

Het kiezen van de juiste brace, passend bij jouw klacht en je situatie is geen makkelijke opgave. Daarom vinden wij het als leverancier onze taak om kennis over braces met je te delen, zodat je een overwogen keuze kan maken. De brace die bij jou past en jouw het beste ondersteunt in je activiteit.