Hoe een brace kan verlichting kan bieden bij reuma

Auteur: Bart van Ommen – ⏱ 10 minuten

In dit artikel behandelen wij in detail hoe een brace jouw reuma klachten kan verlichten. Allereerst gaan we kort in op de aandoening reuma en hoe de klachten zich ontwikkelen. Daarna zullen we ingaan op een aantal onderzoeken, waarin de effectiviteit van braces bij reumatische klachten zijn onderzocht. Als laatste zullen wij een aantal braces bespreken en tips geven over het dragen van een brace.

Kort antwoord:

Pijnklachten van reuma worden vaak erger als je hand of pols veel en langdurig in een verkeerde houding staan. Een rigide polsbrace kan dit corrigeren en voorkomen doordat het gewricht in een neutrale houding wordt gehouden. Een compressiebrace beperkt deze beweging niet direct, maar geeft je feedback over je houding en wordt daarom veel ingezet bij milde pijnklachten.

Reuma in het kort

Reuma is in principe een verzamelnaam voor een grote groep bewegingsklachten die niet veroorzaakt worden door een ongeluk of blessure. Onder het verzamelwoord reuma valt onder andere: reumatoïde artritis, artrose, jicht, fibromyalgie en de ziekte van Bechterew. Artrose is ook een vorm van reuma, maar deze wordt behandeld in een specifiek onderwerp. Klik hier, als je meer wilt weten over de toepassing van braces bij artrose.

In de volksmond wordt met reuma meestal reumatoïde artritis bedoeld en wordt het woord reuma zelden als verzamelnaam voor al deze klachten gebruikt. De klachten van reumatoïde artritis zijn met name pijn rondom het gewricht, zwelling rondom de gewrichten, stijfheid, vermoeidheid en/of verminderde mobiliteit. In dit artikel gaan wij verder in op reumatoïde artritis, omdat dit bij veel mensen simpelweg bekend staat als reuma, zullen wij deze verkorte term gebruiken.

Reuma kun je krijgen in alle gewrichten van het lichaam, maar komt het meest voor in de hand en pols. Een arts kan reuma vaststellen en kan je doorverwijzen naar een reumatoloog voor een uitgebreide indicatiestelling. Deze zorgprofessional is de expert op het gebied van reuma en stelt samen met jou een behandelplan op.

Reuma is een chronische aandoening die voornamelijk voorkomt bij 40-plussers. Als reuma niet behandeld wordt verergeren de klachten vaak met de jaren. Daarom is het essentieel om op tijd contact op te nemen met jouw huisarts. De behandeling kan bestaan uit: medicatie, fysiotherapeutische oefeningen, ergotherapie, aanpassingen in het dagelijks leven en/of een brace. In enkele extreme gevallen kan er worden overgegaan tot operatie.

Hoe een brace verlichting kan bieden

Braces worden voor veel verschillende klachten ingezet die ontstaan zijn door een blessure. Daarnaast wordt een brace ook vaak gebruikt voor de behandeling van verschillende chronische klachten, zo ook reuma. Ook voor ontstekingsreuma wordt een brace vaak ingezet in het behandeltraject. Het voordeel van een brace bij reuma is dat het eenvoudig een paar dagen geprobeerd kan worden. Vaak merk je binnen een paar dagen dat de pijnklachten verminderen.

Immobilisatie in de nacht

Een van de voornaamste problemen die ’s nachts reuma klachten kunnen verergeren is een verkeerde houding. Als je de hand of pols in een verkeerde houding legt kunnen de pijn en stijfheidsklachten verergeren. Daarom beveelt een reumatoloog soms aan om een pols-, duim- of polsduimbrace te dragen. Hierdoor blijft je hand in een neutrale houding tijdens het slapen, waardoor het gewricht ’s nachts tot rust kan komen.

bekijk product

Immobiliseren of beperken van beweging overdag

Bewegen is gezond. Zo ook bij reuma. Echter (ochtend)stijfheid en pijn zorgen ervoor dat mensen juist minder gaan bewegen. Daarnaast belemmert het je in “gewone” dagelijkse activiteiten. Enerzijds kan een brace deze pijnlijke bewegingen beperken. Anderzijds kan het je ook helpen, omdat een brace je meer feedback geeft over je beweging en je pijn verlicht. Als je rustig zit en de pols en hand niet veel gebruikt, dan kun je overdag het beste de brace afdoen. Bij hevige klachten kun je kiezen voor een immobilisatie brace die je vooral tijdens activiteiten draagt. Deze type braces hebben veelal een harde balein die bewegingen beperkt. Hier kun je meer informatie hierover lezen

bekijk product

Ondersteuning overdag

Bij mildere reuma klachten kan ook een compressiebrace overwogen worden. Compressie verhoogd de proprioceptie (gewrichtswaarneming) van het gewricht en verminderd daardoor de pijnklachten. Hoe verlicht de compressiebrace de pijn? Dit leggen we graag uit met een herkenbaar voorbeeld. Compressie heeft namelijk dezelfde werking, dit is wetenschappelijk aangetoond, als onze eerste spontane reactie bij het stoten van de elleboog. Wat doe je, je wrijft direct over je elleboog en drukt erop met je hand. Dit zorgt voor een afname van de pijn. Een compressiebrace doet hetzelfde, maar dan continu.

bekijk product

Het mechanisme wat hierachter zit is het zogeheten gate control mechanisme. Dit houdt in dat een sensorige prikkel, de prikkel van compressie en wrijving, sneller via ons zenuwstelsel gaat dan de pijn prikkel en zo de pijnprikkel wegneemt. Dit zorgt ook direct dat je meer bewust bent van je houding en dus dit beter kan bijsturen. Wil je meer weten over proprioceptie en compressie braces, lees dan dit artikel. Zowel pijnverlichting als verbetering van controle over je beweging zijn aangetoond in meerdere wetenschappelijke studies.

Deze braces hebben als voordeel dat de pols niet volledig wordt geïmmobiliseerd, maar enkel wordt ondersteund. Dit heeft uiteraard ook als nadeel dat extreme bewegingen niet beperkt worden, waardoor je het gewricht makkelijker overbelast. Daarom wordt een compressiebrace voornamelijk bij milde klachten aangeraden. Nadat je de brace een tijdje hebt gedragen zal je het nauwelijks meer voelen, maar toch is het belangrijk om de brace niet de hele dag te dragen. Hieronder bespreken wij verder waarom.

Waarom je een brace niet de hele dag moet dragen

Een brace is een goed hulpmiddel die je kan ondersteunen tijdens zware activiteiten. Daarnaast kan de brace je pols en hand rust geven tijdens het slapen. Je moet een brace echter nooit hele dagen dragen. Een keer een dagje de brace de gehele dag omhouden is geen probleem en kan zelfs verstandig zijn in sommige gevallen. Als je de brace echter systematisch de hele dag draagt dan kan dit negatieve consequenties hebben.

Immobilisatie braces

Als je een immobiliserende brace draagt dan worden de meeste bewegingen van het gewricht beperkt. Dit is positief om een verkeerde houding te voorkomen en om verkeerde bewegingen tijdens inspanningen te beperken. Het is echter negatief om het gewricht voor langere tijd te immobiliseren, omdat het dan de spierkracht zal laten afnemen. Daarom wordt immobilisatie aangeraden bij meer heftige klachten en dan ook alleen tijdens de activiteit of gedurende de nacht.

De spieren sturen en ondersteunen de bewegingen van het gewricht. Als de spierkracht dus afneemt is dit nadelig voor de klachten. Daarom worden vaak fysiotherapeutische oefeningen ingezet om de spieren te versterken, zodat ze het gewricht beter kunnen geleiden.

Compressie braces

Ook een compressie brace moet niet altijd gedragen worden. Een compressiebrace kan de spieren niet verzwakken, omdat er geen bewegingen worden beperkt. Echter is er wel een ander probleem wat kan ontstaan als je de brace nooit af doet. Alles wat namelijk langdurig dicht op je huid zit zal uiteindelijk huidirritatie gaan opleveren.

Onze huid kan er namelijk niet goed tegen om te lang afgesloten te worden. Dit is helemaal het geval als er druk op de huid wordt uitgeoefend wat uiteraard het geval is bij een compressie brace. Als je bijvoorbeeld een paar strakke sokken een paar dagen achter elkaar zou dragen dan zouden je voeten ook geïrriteerd raken.

Er verzamelt zich altijd lichaamsvocht, vuil en dode huidcellen in de brace, ook al heb je de brace niet gedragen bij inspannende activiteiten. Daarom is het ook goed om de brace regelmatig te wassen. De wasvoorschriften staan op de doos of in de handleiding van de brace.

Onderzoek

Er is veel onderzoek gedaan naar de effectiviteit van braces bij bewegingsklachten. Dat braces van toegevoegde waarde zijn op therapie, zoals fysiotherapie, wordt ondersteund door wetenschappelijk onderzoek. Dit is ook het geval voor reuma, daarom bespreken wij hieronder een drietal onderzoeken. Dit is slechts een kleine greep uit alle onderzoeken die gedaan zijn.

Het effect van een rigide polsbrace op handkracht

In dit onderzoek werd aan 104 vrouwen met reumatoïde artritis gevraagd om een brace te dragen. Voordat ze de brace droegen, werd de fijne motoriek, kracht en pijn in de hand gemeten. Na tien dagen dragen van de polsbrace werden deze drie factoren opnieuw gemeten.

De onderzoekers hebben vervolgens de fijne motoriek, kracht en pijn, van voor en na het dragen van de brace met elkaar vergeleken. Uit deze vergelijking kwam dat bij de meeste deelnemers de pijn werd verlicht, de fijne motoriek verbeterde en dat de hand meer kracht had. Volgens de onderzoekers heeft de stabiliserende werking van een rigide brace daarom een positieve invloed op het verloop van reumatoïde artritis

Benefits of wrist splinting in patients with rheumatoid arthritis – Reumatologica

Het effect van een polsbrace op pijn

In dit onderzoek werden 33 mensen met reumatoïde artritis in twee groepen verdeeld. Één groep kreeg een polsbrace om te dragen en de andere groep niet. Vervolgens werd bij beide groepen na vier weken de hoeveelheid pijn gemeten met een VAS score. Deze score geeft aan hoeveel hoeveel pijn ervaart op een schaal van 1 tot 100.

Uit de resultaten bleek dat de groep met een brace aanzienlijk minder pijn had dan de groep zonder een brace. De onderzoekers concludeerden daarom dat een polsbrace zeer effectief is om pijn te verlichten voor mensen met reumatoïde artritis.

Efficacy of wrist working splints in patients with rheumatoid arthritis: A randomized controlled study – Artritis care & research

Rigide en compressie polsbraces vergeleken

Het doel van dit onderzoek was om een immobiliserende en compressie brace te vergelijken voor de behandeling van reumatoïde artritis. Een groep van 39 mensen met reumatoïde artritus werd in twee groepen verdeeld. Een groep kreeg een compressie brace en de andere groep kreeg een immobiliserende brace. Elke groep werd gevraagd om gedurende een periode van 28 dagen de brace zoveel mogelijk te dragen. Vervolgens werden alle deelnemers ook gevraagd de brace gedurende 28 dagen niet te dragen.

Beide groepen ervaarden minder pijn tijdens het dragen van de brace. Er was geen duidelijk verschil tussen een immobiliserende en een compressie brace. Dat kwam volgens de onderzoekers omdat de immobiliserende brace minder vaak en minder lang is gedragen. De onderzoekers geven daarom aan dat het erg belangrijk is om te kijken naar de individuele situatie van de drager van de brace.

Soft versus hard resting hand splints in rheumatoid arthritis: pain relief, preference, and compliance – The American JournaL of OccupationaL Therapy

Een brace kiezen

Zoals we in het laatste onderzoek hebben gelezen is het erg belangrijk om een brace te kiezen die bij jouw situatie past. Dit is een lastige keuze omdat er heel veel verschillende braces voor verschillende toepassingen zijn. Daarom willen wij je graag een aantal tips geven hoe je het beste een brace kan kiezen.

Pols- en duimbraces

Als je een pols of duimbrace wilt aanschaffen dan moet je eerst beslissen of je een immobiliserende brace of een compressie brace wil. Deze keuze hangt meestal af van de ernst van de klacht en in hoeverre immobilisatie gewenst is tijdens jouw activiteiten. Als je een brace aanschaft dan moet je het uiteraard dragen om er profijt van te hebben, daarom is het goed om van te voren na te denken over het gebruik van de brace.

Braces voor overige gewrichten

In dit artikel hebben wij voornamelijk gefocust op reumaklachten in de pols en duim. Reuma klachten uiten zich namelijk vooral in deze gewrichten. Reuma klachten kan je echter in alle gewrichten van je lichaam krijgen, ook al komt dat niet veel voor. In principe geldt de meeste informatie in dit artikel voor alle gewrichten.

Over het algemeen gebruik je bij reuma klachten in andere gewrichten geen immobiliserende brace, maar een compressie of stabiliserende brace. In veel gevallen is het niet praktisch en niet nodig om het gewricht te immobiliseren. Daarentegen kan een goede stabiliserende compressiebrace wel de nodige ondersteuning geven. Vul voor een concreet advies de bracewijzer in.

Hulp bij jouw keuze

Uiteraard is het lastig om een goede keuze te maken. Zelfs voor zorgprofessionals kan het soms een vrij lastige keuze zijn waarbij je veel afwegingen moet maken. Daarom hebben wij de bracewijzer ontwikkeld. Aan de hand van een paar korte vragen krijg je een overzicht van de braces die het beste bij je passen. De bracewijzer is echter geen alternatief voor een consult bij jouw huisarts, reumatoloog of andere zorgprofessional. Het is altijd verstandig om jouw zorgprofessional op de hoogte te stellen voordat je een brace gaat gebruiken.

Tips voor het dragen van een brace

Om dit artikel af te sluiten, hebben wij nog een paar tips die wij mee willen geven voor het gebruik van een brace:

• Draag een immobiliserende pols- of duimbrace in de nacht of tijdens activiteiten: Als je slaapt heb je niet veel aan een compressiebrace, aangezien je de ondersteuning van een compressiebrace vooral nodig hebt tijdens activiteiten. Een immobiliserende pols- of duimbrace kan je dragen om een verkeerde houding te voorkomen. Bij andere gewrichten is dat over het algemeen niet nodig.
• Draag de brace niet de hele dag: Als je een keer de hele dag in de tuin aan het werk bent is het geen probleem om de brace de hele dag te dragen. Zorg alleen niet dat je de brace structureel de hele dag draagt. Dat is afhankelijk van de brace niet goed voor de spieren, maar kan ook voor huidirritatie zorgen.
• Blijf in beweging: Doe fysiotherapeutische oefeningen om de spieren te versterken. De spieren rondom het gewricht bieden steun en houden het gewricht onder controle. Als je dus sterkere spieren rondom het gewricht hebt, zal het gewricht beter aangestuurd en ondersteund worden. Een reumatoloog, fysiotherapeut of ergotherapeut kan je hierbij helpen door individuele oefeningen mee te geven.
• Zorg dat de brace schoon blijft: Was de brace regelmatig, volg hiervoor de instructies op de doos of in de handleiding. Hierdoor blijft je brace langer goed en voorkom je huidirritatie.

Heb je nog vragen?

Mocht je nog vragen hebben, dan kan je die achterlaten in de reacties onder dit artikel. Daarnaast kan je ons bereiken via info@bracewijzer.nl

Bronnen:

• https://reumanederland.nl/leven-met/hulp-en-aanpassingen/soorten-hulpmiddelen/hulpmiddelen-bij-beperkingen/
• https://www.everydayhealth.com/rheumatoid-arthritis/treatment/ra-resting-joints-braces-splints/
• https://www.3pointproducts.com/blog/health-arthritis-finger-and-toe-conditions/rheumatoid-arthritis-and-night-time-orthosis-use
• https://www.physioroom.com/injuries/arthritis/3_rheumatoid_arthritis.php
• https://www.volksgezondheidenzorg.info/onderwerp/reumato%C3%AFde-artritis-ra/cijfers-context/huidige-situatie
• https://www.nivel.nl/sites/default/files/bestanden/Rapport_Reumatische_aandoeningen_nederland.pdf
• https://www.healthandcare.co.uk/blog/best-supports-for-rheumatoid-arthritis.html
• https://www.arthritis.org/health-wellness/healthy-living/managing-pain/joint-protection/using-ring-splints-to-support-finger-joints
• https://www.versusarthritis.org/about-arthritis/treatments/splints/
• https://www.gezondheidsnet.nl/reuma/wat-is-reuma

Bart van Ommen

Het kiezen van de juiste brace, passend bij jouw klacht en je situatie is geen makkelijke opgave. Daarom vinden wij het als leverancier onze taak om kennis over braces met je te delen, zodat je een overwogen keuze kan maken. De brace die bij jou past en jouw het beste ondersteunt in je activiteit.